Python

VSCode

Text Editor

---

Terminal

---

Functions & Variables

Built-in functions

---

function หรือคำสั่งที่พื้นฐานที่สุดในการเขียนโปรแกรม คือ การแสดงผลลงบนหน้า terminal

โดยใน python นั้นจะมีคำสั่ง print ซึ่งสามารถใช้ได้ดังนี้ 

print("Hello, world")

ผลลัพธ์:

Hello, world

คำสั่ง print นั้นจะรับค่า (argument) เข้าไป และแสดงผลออกมาบนหน้า terminal  โดยในที่นี้ที่มี "Hello, world" เป็น argument

คำสั่ง print รวมถึงบางคำสั่ง สามารถเรียกใช้โดยไม่ใส่ค่า argument ลงไปได้ ตัวอย่างเช่น

print()

โดยผลลัพธ์จะเป็นการเว้นบรรทัดเพียงอย่างเดียว

เนื่องจากโปรแกรมนั้นจะทำงานตามโค้ดจากบนลงล่าง ทำให้คำสั่งที่เราเอาไว้ข้างบนจะทำงานก่อนคำสั่งที่อยู่ด้านล่าง เช่น

print("Hey! I'm in the first line.")
print("But I'm in the second line.")

ผลลัพธ์:

Hey! I'm in the first line.
But I'm in the second line.

Bugs

---

ในการเขียนโปรแกรม บัคเป็นสิ่งที่เราไม่สามารถเลี่ยงได้  โดยบัคนั้น คือ การที่โปรแกรมไม่ได้ทำงานตามที่คาดหวังไว้ ซึ่งความผิดนั้นก็มักเกิดจากตัวผู้เขียนเอง ตัวอย่างเช่น

print("Hello, world"

ผลลัพธ์:

  File "c:\Users\name\Desktop\filename\hello.py", line 1
    print("Hello, world"
         ^
SyntaxError: '(' was never closed

จะเห็นว่าโค้ดข้างต้นขาดวงเล็บปิด ซึ่งทำให้ compiler จะแสดง error ออกมา  โดยส่วนใหญ่แล้วข้อความ error นั้นจะบอกว่าข้อผิดพลาดนั้นเกิดที่ไหน และให้คำแนะนำในการแก้ปัญหา

ดังนั้นความสามารถในการทำความเข้าใจข้อความ error ก็เป็นสิ่งที่จำเป็นกับการเขียนโปรแกรม ถึงแม้ว่าจะไม่มีใครต้องการให้มันเกิดก็ตาม

Variables

---

variable หรือตัวแปร เป็นตัวที่ใช้ในการเก็บข้อมูล  คล้ายกับในทางคณิตศาสตร์ที่จะมีตัวแปรซึ่งแทนค่าตัวเลขต่างๆ

ก่อนจะใช้ตัวแปรนั้น ต้องมีการประกาศตัวแปรขึ้นมาก่อน โดยการเขียนในรูปแบบดังนี้

x = 2

สังเกตว่าจะมีเครื่องหมายเท่ากับ = อยู่ตรงกลาง  โดยในทางโปรแกรมมิ่ง เครื่องหมายเท่ากับทำหน้าที่ assign ค่าทางด้านขวาให้กับตัวแปลทางด้านซ้าย

หลังจากนั้นเราสามารถนำค่าที่เก็บในตัวแปรมาใช้ได้ โดยการเขียนชื่อตัวแปรนั้นใส่ลงในฟังก์ชั่นดังนี้

x = 2
print(x)

ผลลัพธ์:

2

ตัวแปรนั้นสามารถเก็บค่าได้หลายประเภท โดยในที่นี้เราจะกล่าวถึงแค่ตัวเลข และข้อความ

Improving Our Python Program

---

เราสามารถพัฒนาโปรแกรมของเราต่อได้ โดยการถามชื่อกับ user และพิมพ์มันออกมาเพื่อทักทาย

โดยใน python ก็มีคำสั่งสำหรับการรับค่ามาจาก user นั่นคือคำสั่ง input

input()
print("Hello, world")

เมื่อรันแล้วหน้า terminal จะทำการหยุดเพื่อรอให้ user ใส่ input ลงไป แล้วโค้ดจึงจะทำงานต่อ

แต่ด้วยโค้ดเพียงเท่านี้ยังไม่มีอะไรเกิดขึ้น แต่เมื่อเราได้ input มาจาก user แล้ว เราก็สามารถนำข้อมูลนั้นมาเก็บลงในตัวแปรต่อไปได้ 

Input Value

---

โดยการเขียนคล้าย ๆ กับรูปแบบที่เราเคยพูดถึงในหัวข้อ variable เราสามารถนำค่าที่ได้มาเก็บลงในตัวแปรได้ ดังนี้

print("What's your name?")
name = input()
print("Hello")
print(name)

ผลลัพธ์:

What's your name?
David
Hello
David

เมื่อพิมพ์คำว่า David ลงไป โปรแกรมก็จะแสดงผล David ออกมาเช่นกัน

คำสั่ง input นั้นยังสามารถรับ argument ได้ โดยจะรับ prompt เป็น argument (prompt คือ สิ่งที่โปรแกรมแสดงออกมาเมื่อรอให้เราพิมพ์ข้อความ) ทำให้เราสามารถเขียนโค้ดได้ดังนี้

name = input("What's your name? ")
print("Hello")
print(name)

ผลลัพธ์:

What's your name? Fig
Hello
Fig

คำสั่ง print สามารถแสดงผลหลายค่าในบรรทัดเดียวได้ โดยการใช้เครื่องหมาย , ซึ่งจะแสดงค่าทั้งสองออกมาใน terminal ซึ่งคั่นด้วยเว้นวรรค

 name = input("What's your name? ")
 print("Hello,", name)

ผลลัพธ์:

What's your name? Steve
Hello, Steve

ในโค้ดเบื้องต้นนี้ เราได้ตั้งชื่อตัวแปรว่า name  โดยใน python นั้นเราสามารถตั้งชื่อตัวแปรได้เอง แต่ก็จะมีข้อจำกัดบางอย่าง ซึ่งเราจะพูดถึงในเรื่องถัดไป

Naming

---

การตั้งชื่อตัวแปรนั้นก็ถือเป็นสิ่งสำคัญในการเขียนโปรแกรม เพราะการตั้งชื่อที่ดีนั้นจะทำให้โค้ดนั้นอ่านง่ายขึ้น

ก่อนที่เราจะพูดเรื่องแนวทางการตั้งชื่อตัวแปร เราต้องมาดูถึงข้อจำกัดในการตั้งชื่อก่อน โดยจะมีข้อจำกัดอยู่ดังนี้

• ชื่อนั้นสามารถมีได้แค่ ตัวอักษร ตัวเลข และ _

user_score1

• สามารถ้ตัวใหญ่ได้ แต่ตัวอักษรแรกนั้นควรจะเริ่มต้นด้วยตัวเล็ก

itemList

• ตัวอักษรแรกไม่สามารถเป็นตัวเลขได้

1username

• ห้ามใช้คำที่อยู่ใน Reserved words

continue

• ตัวอย่างชื่อที่ไม่สามารถใช้งานได้

var-name

input number

เมื่อชื่อตัวแปรที่เราตั้งนั้นประกอบไปด้วยคำหลายคำ จะมีรูปแบบการเขียนที่เป็นที่นิยมดังนี้

Snake Case

first_name     last_name     create_time

Camel Case

firstName     lastName     createTime

การใช้นั้นจะขึ้นอยู่กับความนิยมของผู้เขียนในแต่ละโปรแกรม และ อาจขึ้นอยู่กับทีมที่ทำงานที่จะตกลงกันเพื่อให้การตั้งชื่อมีความสอดคล้องกันในการทำงาน

Comments

---

เราสามารถเขียน note ไว้ได้ว่าโค้ดส่วนนั้นทำงานอย่างไรภายในโปรแกรม เพื่อที่จะทำให้ผู้อื่นนั้นสามารถอ่านโค้ดได้ง่ายขึ้น หรือแม้แต่ตัวเราเองที่กลับมาอ่านด้วยเช่นกัน

โดยการใช้เครื่องหมาย # นำหน้าข้อความในบรรทัดนั้น ๆ จะทำให้ข้อความไม่ถูกนำไปทำงานในโปรแกรม เช่น

# get name from user
name = input("What's your name? ")
# print Hello to the user
print("Hello,", name)

เราสามารถ comment หลายบรรทัดได้โดยการพิมพ์เครื่องหมาย ' หรือ " สามครั้งทั้งเปิดและปิด ดังนี้

'''
this
is
comment
'''

"""
and
this's
too
"""

Data Types

---

ค่าที่เก็บภายในตัวแปรนั้นมีอยู่หลายประเภท โดยที่แต่ละประเภทก็จะมีความสามารถ และลักษณะการใช้งานที่แตกต่างกันไป

โดยเราจะเริ่มจากตัวที่เราคุ้นชินกันมากที่สุด

String

---

string หรือ str เป็นลำดับของตัวอักษรหลายตัวเรียงต่อกัน ซึ่งในการประกาศตัวแปรนั้นค่าของมันจะต้องอยู่ภายในเครื่องหมาย Double quote " หรือ Single quote ' เช่น

name = 'Peter Parker'
str1 = "This is a string"

string นั้นสามารถนำมารวมกันได้โดยการใช้เครื่องหมาย + ดังนี้

str1 = "I love"
str2 = "banana"
str3 = str1 + " " + str2
print(str3)

ผลลัพธ์:

I love banana

string ใน python นั้นยังมีความพิเศษอีกอย่างนั่นก็คือ string สามารถนำมาคูณกับเลขได้ ซึ่งจะทำให้ string บวกกับตัวมันเองเป็นจำนวน n ครั้ง

print("lol" * 5)

ผลลัพธ์:

lollollollollol

string ยังสามารถเรียกใช้คำสั่งอื่น ๆ เพิ่มได้อีก ถ้าใครสนใจก็สามารถไปดูเพิ่มเติมได้ Python string method

 

Integer

---

integer หรือ int คือเลขจำนวนเต็ม

เรานั้นคงคุ้นเคยกันดีกับเครื่องหมายทางคณิตศาสตร์ +, -, *, / แต่เราจะมีอีกเครื่องหมายหนึ่งเพิ่มขึ้นมา คือ modulo % คือการหาเศษที่เหลือจากการหาร  เราสามารถเขียนสมการได้ง่าย ๆ ดังนี้

x = 1
y = 2
z = x + y
print(z)
print(z - x)
print(y * 4)
print(z / 3)
print(4 % z)

ผลลัพธ์:

3
2
8
1
1

เราสามารถนำมารวมกับเรื่องที่เราเรียนผ่านมาได้โดยการสร้างเครื่องคิดเลขง่าย ๆ

x = input("Enter first value: ")
y = input("Enter second value: ")
z = x + y
print(z)

ผลลัพธ์:

Enter first value: 1
Enter second value: 2
12

จะเห็นว่าเมื่อเราใส่ 1 และ 2 ลงไป ผลลัพธ์ที่ได้กลับเป็น 12 แทนที่จะเป็น 3

ผลลัพธ์แบบนี้นั้นเกิดจากการที่เมื่อเรารับค่าด้วยคำสั่ง input แล้วค่าที่ได้มานั้นจะเป็น string ทำให้เมื่อนำ "1" และ "2" มาบวกกัน จึงกลายเป็นการบวก string แทน

เราสามารถตรวจสอบได้โดยการใช้คำสั่ง type()

x = input("Enter first value: ")
print(type(x))

ผลลัพธ์:

Enter first value: 1
<class 'str'>

เราสามารถแก้ไขโดยการแปลงตัวแปรให้เป็น integer ก่อนนำมาคำนวน  โดยใช้คำสั่ง int(x) เรียกว่า casting ซึ่งเป็นการที่ค่านั้นถูกเปลี่ยนประเภทชั่วคราว โดยสามารถใช้ได้ดังนี้

x = input("Enter first value: ")
y = input("Enter second value: ")
z = int(x) + int(y)
print(z)

ผลลัพธ์:

Enter first value: 2
Enter second value: 3
5

เราสามารถเขียนโค้ดให้สั้นลงได้โดยการทำเช่นนี้

x = int(input("Enter first value: "))
y = int(input("Enter second value: "))
print(x + y)

โดยเป็นการนำ int() มาครอบคำสั่ง input  โดยเมื่อทำงานโปรแกรมจะทำตำสั่ง input ที่อยู่ในลงเล็บก่อน แล้วจึงค่อยแปลงค่าที่ได้ให้กลายเป็น int แล้วเก็บไว้ในตัวแปร

 

Readability Wins

---

การเขียนโปรแกรมในการทำงานอย่างหนึ่งนั้นสามารถทำได้หลายวิธี แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดอาจไม่ใช่ความสั้นของโค้ดเสมอไป

ยกตัวอย่างถ้าเรานำโปรแกรมล่าสุดมาย่อให้เหลือเพียงบรรทัดเดียว จะได้ว่า

print(int(input("Enter first value: ")) + int(input("Enter second value: ")))

ถึงแม้จะสั้นลง แต่ก็อ่านได้ยากขึ้นด้วย ดังนั้นเราจึงควรให้ความสำคัญกับความอ่ายง่ายด้วยเช่นกัน

 

Float

---

 

 

Boolean

---

 

 

 

List

---

 

 

User-defined Function

If-else condition

Loops